Ο “Τίποτα”

Σκέψεις πάνω στον “Τίποτα”

Ο παραμυθάς είναι κάποιος που έχει επίγνωση ότι είναι ο “Τ’ιποτα”

Στο παραμύθι που ακολουθεί, ο “Τίποτα” είναι κάποιος που βρίσκεται έξω (ή πάνω) από συστήματα αξιών. Οι περισσότεροι άνθρωποι (όλοι;) πέφτουμε στην παγίδα της κατηγοριοποίησης, με βάση περισσότερο ή λιγότερο “αντικειμενικά” κριτήρια. Η εμφάνιση, η εκπαίδευση, η ευφυία, ο ψυχικός ή ο υλικός πλούτος, μας κάνουν να κατατάσσουμε τους ανθρώπους και κυρίως να συγκρινόμαστε μαζί τους, πράγμα που οδηγεί στο να τους θαυμάζουμε ή ζηλεύουμε ή περιφρονούμε ή…

Το συγκεκριμένο παραμύθι μάς λέει να μην κατηγοριοποιούμε. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι το σύνολο της προσωπικότητάς μας είναι ένα σύνολο προσώπων (σα να ήταν μια μικρή πολιτεία), με τον δάσκαλο, τον ιερέα, τον δικαστή, τον δήμιο, τον “χαμηλών τόνων” άνθρωπο, όπου αυτό πουλιέται καλά, τον επαρμένο, όπου νομίζουμε ότι μας παίρνει ή όπου δεν μπορούμε να συγκρατηθούμε και ξεφεύγουμε από την κοινωνική ευπρέπεια του “χαμηλών τόνων”, και άλλους πολλούς. Όλοι αυτοί, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, κατηγοριοποιούν και μας δυναστεύουν. Αν σταθούμε στον επαρμένο, είναι κάποιος μέσα μας που όταν παίρνει τον λόγο λέει “ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;”, συνήθως με κομψότερους τρόπους.  Αυτό το στοιχείο της προσωπικότητάς μας, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορεί να αφηγηθεί ένα μαγικό παραμύθι για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον ήρωα, αφού δεν υπάρχει επαρμένος ήρωας στα παραμύθια -όπου υπάρχει τέτοιο πρόσωπο, τιμωρείται.  Όμως, υπάρχει πάντα μέσα μας και ο “Τίποτα”: κάποιος που ΔΕΝ κρίνει ούτε τα αρνητικά στοιχεία των άλλων ούτε τα θετικά στοιχεία της δικιάς μας προσωπικότητας. Αυτός δεν νιώθει ούτε ανώτερος ούτε κατώτερος από τον διπλανό του.

Ο αληθινός “Τίποτα” αναδύεται από μέσα μας κάποιες στιγμές επίγνωσης ότι πράγματα για τα οποία παλαίψαμε με νύχια και με δόντια ή τα χτίσαμε λιθαράκι λιθαράκι είχαν μικρότερη αξία από όση νομίζαμε -ή καμιά αξία. Ο αληθινός “Τίποτα” που βρίσκεται στον αντίποδα του “Ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε” δεν είναι επιφανειακά μετριόφρων, δεν είναι καν μετριόφρων, δεν έχει καμιά απαίτηση αναγνώρισης ή υποστήριξης ή συνδρομής οποιασδήποτε μορφής. Είναι ο μόνος από τη μικρή μας πολιτεία όπου τα διάφορα στοιχείατου εαυτού μας στριμώχνονται για να πάρουν τον λόγο κάθε φορά που λέμε “εγώ νομίζω ότι” που έχει την ικανότητα να διακρίνει το θαυμαστό παντού, ανεξάρτητα από τις συνθήκες.  Είναι ένας σοφός χωρίς καμιά γνώση. Έχει μονάχα επίγνωση του πόσο μικροί είμαστε -μικροί κι ασήμαντοι μέσα στην απεραντοσύνη του κόσμου. Είναι ο μόνος που αξίζει να παίρνει τον λόγο κάθε φορά που είμαστε έτοιμοι να κρίνουμε.

Εκείνος που μέσα μας μάς λέει ότι είμαστε ένα τίποτα δεν είναι τιποτένιος. Ίσως είναι το μόνο χνάρι στον άνθρωπο από την πνοή του Θεού. Όσοι λέμε παραμύθια, ας το θυμόμαστε: Αυτός αφηγείται.